Tüm yılı sudan uzak geçirip bir haftalık tatilde yüzen bir birey ile tüm yılını havuz antrenmanlarında geçirmiş bir yüzücünün ortak noktası ne olabilir ? Omuz Ağrısı !
Omuz ağrısı yüzücülerde omuz sakatlıkları arasında en sık görülen durumdur. Tekrarlı baş üstü omuz hareketi, yüksek antrenman hacmi ve kötü yüzme tekniği yüzme sonrası omuz ağrısının başlıca nedenleri arasındadır.
Bu rehberde yüzme kaynaklı omuz ağrılarını, şemsiye bir terimle yüzücü omzunu ele alacağız.
Yüzücü Omzu Nedir?
“Yüzücü omzu”, omuz eklemini çevreleyen tendon ve kaslarda (özellikle rotator manşet ve biseps tendonu) oluşan aşırı kullanım kaynaklı bir dizi yaralanmayı tanımlar. Genellikle serbest stil ya da kelebek stili sırasında ya da sonrasında künt ya da keskin ağrıyla kendini gösterir.
Ağrı omzun aşırı zorlandığı bir veya birkaç yüzme seansı sonrası ani gelişebileceği gibi düzenli yüzen kişilerde mikro travmaların birikimi ile zamanla da ortaya çıkabilir. Her iki durumda da kişinin antrenman düzenini ve yüzme tekniğini etkiler veya yüzmeyi tamamen imkansız hale getirir.
Yüzerken Omuz Ağrısına Ne Sebep Olur?
Yüzme sonrası omuz ağrısına neden olan birden farklı sakatlık olabilir. Bu sakatlıklarda hissedilen ağrılar lokasyon ve karakter itibariyle birbirine benzer olsa da rehabilitasyon süreçleri farklılık gösterir. Yüzme kaynaklı omuz ağrısında altta yatan sakatlıklardan bazıları şunlardır:
Rotator Manşet Yaralanması: Özellikle omuz arkasında bulunan dış rotatör kas ve tendonlarının yıpranmasına bağlı ağrıdır.
Sıkışma-Impingement Sendromu: Kolun yana açılması (abduksiyon) hareketini başlatan supraspinatus kası tendonunun omuz kuşağında sıkışması nedeniyle omzun üst-yan kısmında hissedilebilen ağrıya yol açan durumdur.
Labrum Hasarı-SLAP Lezyonu: Omuz eklemi içinde conta görevi gören kıkırdaksı yapı labrum ve ona yapışan biceps uzun başının yaralanmasıdır. Omuz önünde hissedilen ağrı daha çok biceps uzun başı ile ilişkili iken labrum hasarında omuzda derinde hissedilen bir ağrı gelişir.
AC Eklem Ağrısı: Kürek kemiği ile köprücük kemiği arasındaki akromioklaviküler eklemin aşırı yüklenmeye bağlı yıpranması nedeniyle omuz üzerinde hissedilen noktasal şeklinde ağrıdır.
Radikülopati: Boyundan köken alarak kola uzanan sinirlerden omuz etrafını besleyen dalların boyun bölgesinde baskı ve sıkışmaya maruz kalması sonucunda görülen yansıyan ağrılardır.
Yüzme Sakatlıklarına Neden Olan Faktörler
Hatalı Yüzme Tekniği: Düşük dirsekler, aşırı ileri uzanma, stroke esnasında omzun fazla iç rotasyona gitmesi gibi teknik hatalar omuz sakatlıklarına yol açabilir.
Aşırı Yüklenme: Düzenli yüzmeyen kişilerin ani şekilde çok fazla yüzmeleri veya düzenli yüzen sporcuların yüklenme-dinlenme dengesini ayarlayamamaları omuz ağrısına yol açabilir.
Kötü Omuz Stabilitesi: Kürek kemiği ve omuz eklemi etrafı kasların performansının yetersiz olması yüzme esnasında omuz ekleminin stabil tutulamamasına, asimetrik yüklenmelere ve sakatlıklara yol açar.
Kötü Omurga Mobilitesi: Özellikle serbest stil yüzmede nefes alışlarda omurga rotasyonu çok önemlidir. Sırt omurgasının rotasyonunun kısıtlı olması omuz ve boyun üzerinde aşırı yüke neden olarak sakatlıklara yol açar.
Yüzücülerde Omuz Ağrısı Tedavisi ve Fizyoterapi
Omuz bölgesinde farklı yapılardan kaynaklanan ve tedavisi farklı olan sakatlıklar görülebilir. Bu sakatlıklar benzer karakterde ağrıya sebep olsa da farklı rehabilitasyon yaklaşımı gerektirebildikleri için ayırt edilmelidir.
Özellikle ani gelişen veya şiddeti yüksek ağrılarda vakit kaybedilmeden tıbbi görüş ve teşhis alınmalıdır.
Uluslararası tedavi kılavuzlarında omuz ağrıları için ilk basamak tedavi olarak girişimsel olmayan tedaviler tavsiye edilmektedir. Fizyoterapi ve egzersiz girişimsel olmayan ve etkisi kanıta dayalı tedavi yöntemleridir. Fizyoterapistiniz sakatlığızı detaylı şekilde değerlendirerek kök sebeplere yönelen bir tedavi programı oluşturacaktır.
Yüzerken Omuz Ağrısı Nasıl Önlenir:
Teknik hataları düzeltin: Bir antrenörle çalışın ya da video analizi kullanarak yüzme tekniğinizi geliştirin.
Kuvvet antrenmanı: Skapula stabilizatörlerini (serratus anterior, alt trapez v.b.) ve rotator manşet kaslarını hedef alın.
Mobilite çalışmaları: Sırt omurgasına ve omuz eklemine yönelik mobilite ve esneme çalışmalarına zaman ayırın.
Isınma rutinleri: Havuz öncesi her zaman kara antrenmanlarıyla mobilite ve stabilite çalışmaları yapın.
Omuz ağrısı nedeniyle yüzme antrenmanlarından uzak durmak zorunda değilsiniz. Erken farkındalık, doğru rehabilitasyon ve kara çalışmaları sayesinde suya daha güçlü ve dayanıklı bir şekilde geri dönebilirsiniz.
